Terras de Iria
Concello de Rois
CATALOGO DE PAISAXES
O Concello de Rois atópase no suroeste da provincia da Coruña, situado nas terras intermedias que preceden á Península do Barbanza, limitando cos concellos de Brión, Teo, Rianxo, Dodro, Lousame e Padrón.
Por un lado, o Concello de Rois atópase na Área Paisaxística Central, concretamente a Comarca Paisaxística Terras de Santiago-Barcala, a cal se caracteriza por os vales e a orografía suave. Así mesmo, conta con numerosos cursos fluviais que dan lugar a depresións do terreo. O conxunto do territorio organízase arredor de tres ríos principais, Ulla, Tambre e Sar. Outro aspecto destacable é que é unha das comarcas máis chuviosas de España.
Por outro lado, atopamos a Área Paisaxística das Rías Baixas. Ao municipio de Rois aféctanlle dúas comarcas paisaxísticas desta área, a de Muros e a de Arousa-Baixo Ulla.
Os trazos xerais que definen a Comarca de Arousa-Baixo Ulla son os dunha elevada densidade poboacional, fenómeno relacionado co acusado minifundio e co alto número de entidades de poboación, o que dá lugar a parroquias con moitas aldeas e moi próximas entre si.
A Comarca Paisaxística de Muros exténdese, polo interior, dende os montes do Pedregal do Concello de Rois ao interior da península do Barbanza, coincidente co territorio en torno á ría homónima. As dúas beiras da ría presentan unha orografía que combina elevacións considerables, que descenden esgrevias cara ao mar, con amplas chairas litorais e vales, destacando o río Beluso, que nace na Muralla
Un dos lugares de maior interese é o val do Sar, onde distintos materiais arxilosos e areentos, baixo depósitos máis recentes, ocultan as fracturas que orixinaron a citada depresión.
USOS DO SOLO
Repoboacións forestais
Mato
Mestura de especies arboreas
Zonas urbanas
Cultivos e prados
Mato e Rochedo
Sistemas xerais de transporte
Coníferas
Especies caducifolias
Rois é un municipio rural no que antigamente tiña gran presenza a gandaría. Actualmente isto dase en menor medida, polo que moitos dos solos utilizados para pasto e cultivos se están convertindo repoboacións forestais.
Actualmente, as principais utilizacións do solo no concello de Rois (ordenado de maior a menor extensión ocupada) son:
- Repoboacións forestais
- Coníferas
- Cultivos e prados
- Mato / Mato e rochedo
- Mestura de especies arbóreas
- Afloramentos rochosos e rochedos
En algunhas zonas de Rois continúan sendo chave as explotacións gandeiras.
FAUNA E FLORA
Neste concello a flora e a fauna non se distribúen uniformemente.
No eido da fauna Rois conta con diversas especies típicas galegas, cómo o ourizo, a toupa, a musaraña pequena, o coello, o raposo e o xabarín, e outras especies moi comúns nos montes deste municipio pero non tanto nos montes veciños, cómo son a Denociña (Mustela nivalis) e a Xeneta (Genetta genetta)
Outro aspecto polo que Rois destaca é pola variedade de aves que ten no su territorio, tanto migratorias como residentes.
ELEMENTOS PAISAXÍSTICOS
ELEMENTOS PATRIMONIAIS
O patrimonio de Rois destaca polo número de igrexias parroquiais que ten no seu territorio, unha por parroquia, é decir, 12 en total, isto sen ter en conta as capelas.
Por outra banda, resaltan o pazo do Faramello, o cal está cercano ao Xardín dos Recordos e ao Castro Lupario e o pazo de Antequeira, o cal é de propiedade privada.
No eido arqueolóxico destaca o Castro Lupario, xacemento de tradición xacobea relacionado coa lendo do traslado do corpo de Santiago Apostol a Galicia, así como o Castro de Socastro. Finalmente, resalta o Viacrucis de Sorribas de finaos do século XVII, un dos poucos existentes na contorna.
Destaca o cruceiro de de Vilachán o de Costa do ano 1355, sendo un dos primeros de Galicia.
FICHAS PATRIMONIAIS
Castro de Agrafoxo
Castro de Casal do Poño
Castro de Duei
Castro de Picadizo
Castro de Socastro
Castro dde Tremiñado
Castro do Coto da Ferreira
Castro Lupario
Mámoas de Codeso
Pazo de Antequeira
Pazo Faramello